Pönk og prédikanir

Heiðar Ingi frændi minn og fóstbróðir var fertugur 18 janúar.  Að því tilefni hélt hann afmælisveislu, sem var með nokkuð öðru sniði en venja er.  Haldnir voru pönktónleikar í Laugarneskirkju, þar sem Blái hnefinn frá Akureyra pönkaði, og pönksveit afmælisbarnsins lék nokkur vel valin lög sem eru í uppáhaldi hjá honum Heiðari. Annað slagið voru gestasöngvara fengnir til að pönkast aðeins líka. 

Heiðar fékk mig til að flytja aðra af tveim prédikunum kvöldsins, hina flutti sr. Bjarni Karlsson.  Ég læt prédikun mína fylgja hér með, sem var nú reyndar venju fremur persónuleg, enda tilefnið nokkuð annað en hefðbundin sunnudagsguðsþjónusta.

Nú er prédikunin komin "óklippt" á síðuna. Njótið heil!

Kæri söfnuður, kæra afmælisbarn: Gleðilegt nýtt ár, og til hamingju með afmælið, árin 40.

Þegar afmælisbarnið hafði samband við mig og spurði hvort ég væri tilbúin að prédika í afmælinu, þá var ég ekki lengi að slá til, enda átti ég hreint ágæta prédikun í pokahorninu sem var alveg ónotuð, a,m.k. ágæta grunnhugmynd. 
Svipað og ágætur frændi minn, sem starfaði sem prestur og þegar kom að jólaprédikun þá átti hann ágætis prédikun á lager sem aldrei hafði verið flutt um haustið, vegna messufalls í ótíð.  Prédikunin byrjaði svona:  Kæri söfnuður, nú eru jólin og þið vitið nú allt um þau”.  Síðan vatt hann sér yfir í efni hinnar ónotuðu haustprédikunar þar sem hann tók haustannir sveitamanna föstum tökum og fjallaði að mestu um göngur, réttir og sláturtíð.

Það er sem ég segi það er óþarfi að láta góða prédikun ónotaða, ekki síst ef menn hafa lagt einhverja vinnu í hana.

Enn eitt árið hefur runnið sitt skeið og nýtt ár er gengið í garð.  Það kemur manni alltaf einhvernvegin á óvart þegar nýtt ártal kemur í ljós.  Við tekur klassískur ruglingur á ártölum frameftir nýju ári og svo loks þegar nýtt ár er einhvernvegin orðin hluti af manni sjálfum, þá kemur enn eitt árið.  Það er það sama sem gerist hjá manni þegar afmælisdögunum fjölgar, maður þarf ævinlega að hugsa sig tvisvar um þegar maður er spurður um aldur.

----

Það er ekki málið hvað maður getur, heldur hvað maður gerir, segir í hinu ódauðlega lagi “Tilfinning” sem Purrkurk pillnikk flutti fyrir margt löngu. Segja má að þessi orð hafa fylgt mér nánast allt lífið.  Það er nefnilega ótrúlegur sannleikur í þessum orðum sem hægt er að heimfæra uppá svo marga hluti.  Þessi orð krefja mann eiginlega um afstöðu, eða þá afstöðuleysi, sem er þá alveg sérstök afstaða út af fyrir sig. 

Einn af þeim mörgu mögnuðu ritningartextum biblíunnar, þar sem skýr afstaða til Guðs og fylgis við hann er tekin, er að finna í Jobsbók. En í Jobsbók segir frá samskiptum Jobs við Guð, þarna kemur líka inn hið fræga veðmál  sem átti sér stað á stað á himnum á milli Guðs og gamla bakarans, eins og Lúther kallaði djöfulinn. Jobsbók er raunasaga þess sem allt missir, en sættist að lokum við Guð og allt fer á betri veg.   Það er ekki nokkur vafi á því að allir geta fundið eitthvað einhversstaðar í Jobsbók sem þeir geta samsamað sig við, hvort sem það er í ræðum Jobs eða vina hans. 

Glíman við Guð, lífið og ekki síst glíman við okkur sjálf getur oft á tíðum verið nokkuð erfið, ekki síst ef við ætlum okkur að geraalla hluti sjálf án nokkurrar aðstoðar frá öðru fólki, og hvað þá án aðstoðar frá Guði.

Það er einmitt í þessu ljósi, - ljósi þessarar baráttu sem Job stóð í og sem við öll stöndum í, sem er svo gaman að sjá Heiðar Inga á þeim stað í lífinu sem hann nú er á, og kannski kann einhverjum líka að þykja undarlegt að sjá mig á þeim stað sem ég er á í dag.

Staðan er óneitanlega svolítið ólík því sem áður var, þegar við frændur stóðum í allnokkrum flísalögnum þegar ég kom suður og eins þegar hann kom norður.  

Fyrir þá sem ekki vita þá voru flísalagnir háþróað dulmál sem notað var í ákveðnum efnaviðskiptum á sínum tíma.  Að sjálfsögðu vorum við sannfærðir um að enginn skildi þetta magnaða dulmál.  En fyrir þá sem eitthvað þekktu til okkar þá hefur það nú hljómaði heldur undarlega að tveir menn með tíu þumalfingur stæðu í jafnmikilli flísalagningu og gefið var í skyn.

Hér áður fyrr vorum við að sjálfsögðu sannfærðir um að við gætum allt sem við gerðum og gerðum allt sem við gætum.  En það er með þetta eins og svo margt, þegar menn fara fram úr sjálfum sér að þá er það auðvitað býsna margt sem fólk veit ekki að það getur og annað sem það heldur að það geti, en getur alls ekki.

Það er svo undarlegt með það að við frændur höfum svo oft verið á svipuðum stað í lífinu, og eins og títt er um yngri fóstbræður, þá leit ég, og lít reyndar enn, allnokkuð upp til Heiðars. 

Það var t.d. Heiðar sem kenndi mér að meta pönk.  Ég man eins og gerst hafi í gær þegar ég heyrði pönk fyrst inní herbergi hjá honum heima á Illugastöðum.  Það liggur við að manni vökni um hvarma þegar maður hugsar til þessarar stundar. 
Ég fékk að vera inní herbergi hjá stóra frændanum, sem vissi allt og gat allt.  Og saman hlustuðum við á þá mögnuðustu tóna sem ég hafði á minni stuttu ævi heyrt.  Og kveðskapurinn var heldur ekkert slor.

Ég leyfi mér að bregða upp nokkrum áhrifaríkum myndum af þeim kveðskap sem fluttur var þarna í herberginu í sveitinni forðum, og feta þar með í fótspor frænda þegar hann veislustjórnaði brúðkaupi útí Eyjum nú á haustdögum:
Byrjum á nokkrum línum úr hinu ódauðlega lagi Augun úti með Purrkinum

Það er stórkostlegt
alveg meiriháttar
Liggur í augum úti

Það er meiriháttar
það liggur í augum úti

Það er frábært
Það er stórkostlegt
alveg meiriháttar, alveg hreint sjúkt!!!

Í niðurlaginu á Gleði, í flutningi sömu sveitar segir síðan:

Það er svo gaman
En svo kemst ekki í vinnuna fyrr en á
fyrr en á mánudaginn
mánudaginn

Í þessum ljóðlínum endurspeglast gleðin yfir lífinu, gleðin yfir hinu hversdagslega, eins og að mæta til vinnu á mánudegi.  Já, hér er sannleikurinn fundinn, hér stendur hann nakinn fyrir framan mann.  Ef til vill hefur sannleikurinn verið höndlaður í þessum orðum, orðin höndluð af sannleikanum eða sannleikurinn í orðunum höndlaður af sannleikanum, án þess að ég ætli að hætta mér að svo stöddu frekar útí þá háguðfræðilegu umræðu sem tekur á höndlun sannleikans.

Sannleikur málsins er hins vegar sá að líf Heiðars í dag er nokkuð ólíkt því sem áður var, ef til vill mætti segja að lífið í dag sé “alveg meirihátta”, og jafnvel “alveg hreint sjúkt”.  Það liggur alveg í augum úti.  Fullt hús af börnum, yndisleg kona, heimili sem er uppfullt af kærleika og ást og svo auðvitað rúsínan í pylsuendanum: Líf sem er grundvallað á trú á algóðan Guð.

Líf með Guði hefur alltaf staðið til boða, - í þeim málum hafa dyrnar aldrei verið lokaðar. 

-----

Í lífinu almennt höfum við heilmarga valkosti, við erum ekki leiksoppur örlaganna þar sem við siglum stjórnlaust að feigðarósi, ó nei.  Við höfum val um svo margt.  En þar með er ekki sagt að við framkvæmum allt það sem við getum, enda er í raun lítið gert með það sem við getum ef við fylgjum því ekki eftir með einhverskonar framkvæmd.

Lokaorð Jobs í glímu sinni við Guð eru ef til vill orð sem Heiðar Ingi, og svo margir kannast við, í glímunni við lífið og í glímu sinni við Guð, þar sem hann hefur oftar en ekki fengið að heyra það: Ég þekkti þig af afspurn, en nú hefir auga mitt litið þig!  Fyrir því tek ég orð mín aftur og iðrast í dufti og ösku.

Og þá kemur eiginleg spurningin sem hollt er að velta fyrir sér:  Fyrir hvað viljum við að þetta ár standi í lífi okkar?  Fyrir hvað munu næstu 40 ár í lífi þínu, Heiðar, standa?  Leiðin er opin, en það er okkar að taka af skarið og ákveða hvort það verði Guð sem vísa mun veginn og leiða okkur áfram.  Það er nefnilega ekki málið hvað maður getur heldur hvað maður gerir.

Og að lokum:
Pönkið lifir, ef algóður Guð lofar.
Amen.   

Frábært

YESSSS!!!

Nú getur maður aftur farið að sofa rólegur.  Ó, þið yndislegu og íðilfögru kryddmeyjar.  Ég gleðst yfir því að raddir ykkar hljóma saman á ný eftir alltof langan aðskilnað.  Í gegnum gleðitár og vota hvarma koma mér í hug ljóðlínur þjóðskáldsins, sem á einmitt afmæli í dag:

Háa skilur hnetti
himingeimur,
blað skilur bakka og egg;
en anda sem unnast
fær aldregi
eilífð að skilið.

Kryddpíurnar aftur saman á sviði

Paradísarfuglar pólitíkur og tónlistar.

Skelltum okkur í helgarfrí í höfuðborgina um helgina.  Það er búið að vera hreint magnað að fylgjast með fréttum um helgina, þar sem allir saka alla um svik.

Á nokkrum stöðum sá maður að Sjallar hefðu átt svikin skilið, þar sem þeir fóru illa með Ólaf F. eftir síðustu kosningar.  Þessu hefur bæði áhugafólk um pólitík haldið fram og líka pólitíkusar.  Maður hlýtur að spyrja um siðferðisstandard hjá fólki sem heldur þessu fram. 
Hvernig getur ein hnífsstunga réttlætt aðra?
Af hverju eru Sjallar sárir, þegar þeir fóru svona með Ólaf F.?
Af hverju lætur Bingi eins og það sé í lagi að haga sér svona, finnst Sjallar höguðu sér svona?
Af hverju eru borgarfulltrúar Sjalla að jarma, ef þeir voru tilbúnir að láta Villa gossa?

Pólitíkin er undarlegt fyrirbæri.  Manni sýnist sem svo að fæstir í þessu máli hafi hreina samvisku.  Þetta er svolítið einsog börn í sandkassa.  Allir benda á næsta og segja "hann gerði svona líka, og þá má ég." 

"Svo skal böl bæta og bend'á eitthvað annað" sungu þeir Megas og Tolli forðum með Íkarus, og það á svo sannarlega vel við í þessu máli.

***************

Úr því að "skrifið" berst að Megasi, þá er auðvitað rétt að gera grein fyrir þessum prýðistónleikum sem við Gíslína (og Ólöf, systir mömmu, og Sveinbjörn, maðurinn hennar) fórum á um helgina í Laugardalshöll þar sem meistarinn var í fantaformi.

Þessir tónleikar voru stanslaus tveggja tíma keyrsla, þar sem allt það besta var borið fram.  Það var reyndar allnokkuð af fyrri plötu Megasar og Senuþjófanna. 

Það var með hreinum ólíkindum að verða vitni að því að Megas skyldi spila fyrir fulla höll (allt í sætum).  Meðalaldur gestanna var nokkuð fyrir ofan meðallag á popptónleikum, og ég sá meira að segja a.m.k. eitt sóknarbarn mitt þarna (Árni Johnsen var mættur og sat á besta stað).

Það er erfitt að segja hvað stóð uppúr, en þarna var boðið uppá allnokkrar snilldar útsetningar af gömlum slögurum, einsog t.d. Orfeus og Evridís, Ég á mig sjálf, Tvær stjörnur.  Og svo auðvitað hefðbundnari útfærslur á lögum einsog Krókódílamanninum, Við sem heima sitjum, Ragnheiður biskupsdóttir, Gamla gasstöðin, Borðið þér orma, Spáðu í mig, Saga úr sveitinni, Paradísarfuglinn og fleira og fleira, ásamt nýrra efni sem hljómar ótrúlega vel á tónleikum.

Hljóðfæraleikur Senuþjófanna var alveg feikilega góður og þéttur og varla slegin feilnóta allt kvöldið. 

Ég fjárfesti síðan í nýju plötu Megasar og Senuþjófanna og er búinn að hlusta nokkuð á hana og það er óhætt að segja að hún lofi góði, enda er hér um rökrétt framhald af fyrri plötu að ræða.  Platan ber heitið Hold er mold og er koverið vægast sagt ögrandi þar sem þrjár íðilfagrar yngismeyjar sitja oná legsteini Jónasar Hallgrímsson, hvar undir eru meintar líkamsleifar þjóðskáldsins.  Það var snillingurinn Ragnar Kjartansson sem tók myndina sem prýðir koverið.

Úr fríi, undir áhrifum frá meistaranum

Þá er maður kominn úr fríi að norðan.  Þar vorum við hjónaleysin gæsuð og steggjuð.  Við komumst að mestu leyti heil út úr því.

Það stendur þó uppúr að nú get ég sagt: "þegar ég söng með Helga og hljóðfæraleikurunum..."

Ég keypti mér reyndar nýja diskinn með Megasi og Senuþjófunum.  Nú er ég búinn að hlusta svolítið á þennan disk og get sagt með fullri vissu að Megas er að ná ákveðnum hæðum með þessum disk.  Það er ekki hægt að saka meistarann um að staðna.  Kraftmikill og fumlaus undirleikurinn er hrein og tær snilld og textarnir svíkja ekki, eins og endranær.  En svo er Megas bara í svo feikna fínu formi á disknum að hrein unun er að hlusta á hann. 

Það er erfitt að gera uppá milli laganna á disknum, en þó eru þarna nokkrar eyrnakrækjur eins og (Minnst tíu miljón) Flóabitanótt, Huggutugga, Heill.  Svo er þarna sænskt þjóðlag sem flestir kannast við.  Gott er að elska er að mínu viti klárt grín á kostnað kóngsins (Bubba).  Gaman að sjá hvernig meistarinn hæðir kónginn sundur og saman:

Gott er að elska gellur einsog þig / greit er að elska glennur einsog þig / það virkar svo krassandi kræsilega á mig / það er glæta að elska gálur einsog þig

eina á janmayen / aðra í timbúktú / þriðju í eitthvaðistan / allar einsog alveg einsog þú sem ert mér trú.

Það er nú reyndar á mörkunum að vera prenthæft það sem fylgir á eftir, en meiningin er góð!!!

Í laginu (Minnst tíu miljón) Flóabitanótt er önnur vísun í kónginn:

það verða tíuþúsundplatnajól / enginn krókur engin ól / ekkert klifur upp á stól / því þetta verða tíuþúsund

ég farga mér segi ég fari hún ekki í gull / þetta sull útsvínaða bull / einsog sæmir engin ull / ég farga mér.

Og vísanir halda áfram.  En ég mæli eindregið með þessari plötu, eitt það allra magnaðasta sem komið hefur frá meistara Megasi.  Að sumu leyti er þetta svona "happy-happy-joy-joy-plata".